Thông tin Rosario: Vụ kiện Trung Quốc thắng hay thua, Manila cũng đã làm đúng

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario Tờ Bưu điện Hoa Nam (SCMP) xuất bản tại Hồng Kông ngày 5/8 đưa tin, Philippines đang nuốm tìm cánh giảm thiểu sự khác biệt với Trung Quốc phần nhiều bắt nguồn từ yêu sách cương vực tại Biển Đông. Việc ông Vương Nghị, Ngoại trưởng Trung Quốc đến thăm Việt Nam ngày bữa qua 4/5, Philippines trở nên nước độc nhất trong số các bên yêu sách Biển Đông mà ông Nghị chưa tới thăm kể từ khi nhậm chức. Tuy nhiên Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario vẫn không bỏ cuộc. SCMP cho hay, khi tiếp Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh tại Manila hôm thứ Năm tuần trước, Rosario đã yêu cầu nếu Trung Quốc có thông điệp nào về lời mời Vương Nghị thăm Manila "hãy vui lòng thông tin cho chúng tôi". Trung Quốc dường như đang nhấn mạnh sự rạn vỡ giữa hai nước thời gian gần đây. Kể từ khi nhậm chức hồi tháng 3, ông Nghị đã thăm 7/10 nhà nước thành viên ASEAN, 2 trong số 3 nước còn lại ông chưa đi thăm là Campuchia và Myanmar có mối quan hệ thân cận và nhận sự giúp đỡ, đầu tư "hào phóng" của Bắc Kinh. Ngoại trưởng Trung Quốc, ông Vương Nghị thăm 7/10 thành viên ASEAN từ khi nhậm chức, nhưng chưa tới Philippines dù người đồng cấp nhiều lần mời. Del Rosario đã nối biểu đạt mĩ ý mời Vương Nghị tới thăm Philippines thậm chí ngay cả khi 2 bên lời qua tiếng lại tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 46 và diễn đàn an ninh khu vực ARF tại Brunei. Ngoại trưởng Philippines khi đó bộc bạch "mối lo ngại nghiêm trọng" đối với việc Trung Quốc bành trướng sức mạnh quân sự ở Biển Đông. Cộng thêm việc Philippines kiện Trung Quốc ứng dụng và giảng giải sai Công ước liên hiệp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) đã khiến Bắc Kinh cảm thấy bị mất mặt. Khi được tờ SCMP yêu cầu bình luận tuyên bố mới đây của ông Tập Cận Bình hôm 30/7 về cái gọi là "phương châm" thương thảo (vô lý và không thể bằng lòng) rằng "chủ quyền thuộc về Trung Quốc, gác tranh chấp cùng cộng tác", Rosario không trả lời trực tiếp vào câu hỏi mà kể lại cuộc gặp với ông Bình. Ông cho biết khi Tập Cận Bình đưa ra khái niệm vỡ hoang chung, Rosario khi đó đã giải đáp: "Tôi cho rằng, miễn sao hợp tác vỡ hoang chung không vi phạm pháp luật Philippines, chúng tôi đồng ý với nó". Xung quanh vụ Philippines kiện Trung Quốc ứng dụng và giải thích sai UNCLOS ở Biển Đông, Ngoại trưởng Philippines cho rằng đó là một cơ chế pháp lý quốc tế, trong đó Liên Hợp Quốc đã tuyên bố nó không phải một giải pháp không thân thiện. "Trong trái tim chúng tôi, chúng tôi tin mình đã làm đúng. Dù thắng hay thua, nó sẽ tạo ra sự minh xác về quyền hàng hải. Nên, (yêu sách của) vơ các bên được làm rõ", Albert del Rosario cho biết, đồng thời ông nói thêm rằng càng ngày càng nhiều nhà nước trên thế giới đã san sớt quan điểm này với Philippines. Rosario cũng đánh giá cao những gì Brunei đã làm với nhân cách chủ toạ luân phiên ASEAN năm 2013 mà ông cho rằng "xuất sắc". Brunei đã đưa vấn đề Biển Đông vào chương trình nghị sự của ASEAN từ những hoạt động trước hết. "Chúng ta phải bàn bạc về nó vì nó là nguyên tố rất quan trọng của hòa bình và ổn định trên thế giới".